Het valt me de laatste tijd steeds meer op, medewerkers die klagen. Over de organisatie, over collega’s, de leiding, noem maar op.
Of medewerkers die het gevoel krijgen niet gehoord te worden, zich niet serieus genomen voelen, nadat ze voldoende ‘signalen’ hebben afgegeven over onvrede.
Of mensen die met zoveel tegenzin naar hun werk gaan, dat ze nauwelijks kunnen opbrengen zich volledig in te zetten. Die neigen zich eerder ziek te melden en voortdurend in een ‘overlevingsstand’ staan.
Reden tot klagen
Ik vraag me af of dit slechts iets van de laatste tijd is, of dat het me nu pas opvalt. Eerlijk gezegd vrees ik dat dit al heel lang een probleem is, maar dat het ‘geklaag’ de laatste tijd sterk is gegroeid door de krapte op de arbeidsmarkt. Vanwege de grote tekorten stellen organisatie hun eisen naar beneden bij m.b.t. competenties en andere eisen. Gevolg is dat medewerkers vaker op posities komen die niet helemaal goed bij hen past. Dat leidt dikwijls tot teleurstellingen bij zowel de werkgever, als bij de medewerker. Weer een reden om te klagen.
Het aantal psychische/mentale klachten neemt ook sterk toe. Regelmatig berichten media over nieuwe onderzoeken die uitwijzen dat bijvoorbeeld meer jongeren last hebben van burn-out of depressieve gevoelens. Corona zal hier zeker een aandeel in hebben gehad. In dat opzicht leert die periode ons hoe belangrijk het is serieuze aandacht voor elkaar te hebben.
Rol leidinggevenden
Naar organisaties vertaalt houdt dit in dat leidinggevenden goed contact onderhouden met hun medewerkers. Serieus aandacht heeft voor vraagstukken die bij hen leven en alles in het werk stellen om de medewerkers maximaal te ondersteunen. Zij vormen immers de capaciteit van de organisatie waarmee het werk gedaan wordt. Logisch om dat zo goed mogelijk te krijgen en te houden. Voor veel leidinggevende is dat normaal gesproken al een best moeilijke taak. In deze tijd, met al zijn extra complicaties, is het helemaal complex. Het vraagt nogal wat subtiele vaardigheden en improvisatievermogen om het beste bij medewerkers eruit te halen.
Nieuwe vraagstukken HR
Voor HR-afdelingen ligt hier naar mijn mening een belangrijke nieuwe opgave. Echt goed personeelsbeleid voeren gaat veel verder dan zorgen dat de administratie op orde is, iedereen het juiste salaris op tijd krijgt en alle wettelijk verplichte onderdelen worden uitgevoerd, laat staan dat de gesprekscyclus goed en effectief verloopt. HR-afdelingen hebben hier een uitdagende en dankbare taak om voorzieningen te treffen die medewerkers en leidinggevenden helpen bij hun huidige vraagstukken. Waar oude antwoorden niet meer werken zullen nieuwe methoden en vaardigheden ontwikkeld moeten worden.
Wat helpt nu wel om het verzuim laag te houden? Hoe krijgen we voldoende nieuwe medewerkers en hoe houden we die vast? Hoe zorgen we er voor dat beschikbaar (potentieel) talent wordt herkend en ontwikkeld? Hoe motiveren we onze medewerkers zich flexibel op te stellen omdat de markt daar nu eenmaal toe dwingt? Etc.
Aanbevelingen
Misschien helpt het om mijn manier van omgaan met geklaag te gebruiken. Geklaag heeft immers een negatieve lading en versterkt zich vaak in een neerwaartse spiraal. Ik kies voor een positieve benadering van klachten. Achter iedere klacht die ik te horen krijg schuilt een ‘aanbeveling’. Wanneer je op die manier de interne ‘signalen’ oppakt, ontdek je als organisatie op een positieve manier wat je constructief zou kunnen bijdragen aan verbeteringen. Neem de ‘klacht’ serieus, ga in gesprek en onderzoek wat de behoefte is van de ‘klager’. Dat serieus nemen en er iets mee doen keert het negativisme om in iets positiefs. Men voelt zich serieus genomen wat zorgt voor binding en betrokkenheid. Dan is er sprake van respectvol HR-beleid.
PS 1.
Wanneer ik het heb over respectvol HR-beleid, is er ook sprake van respectloos HR-beleid. Dat heeft zoveel negatieve gevolgen die we allemaal wel kennen, daar wil ik het juist niet over hebben.
PS 2.
Het zou toch een mooi voornemen zijn om in 2023 alles te doen om constructief om te gaan met geklaag, om aanbevelingen te vinden en te implementeren en daarmee respectvol HR-beleid in praktijk te brengen.
Ik wil daar graag een handje bij helpen.
Jan Boekestijn, 06 44264418