Herstellen
Als hardloper weet ik het maar al te goed: je moet herstellen van inspanningen. Doe je dat niet, dan krijg je structurele klachten (blessures). Bij hardlopen, of andere sporten is dat overduidelijk.
Maar dit is een wetmatigheid die iedereen kent. Bij alles wat we doen ontstaat vermoeidheid. Die kan zich uitdrukken in lichamelijke en een mentale component. De lichamelijke vermoeidheid voelen we, net als de hardloper, na behoorlijke fysieke inspanningen. Vier trappen snel oprennen, een dag tuinieren, noem maar op. Vaak merk je het wanneer je inspanningen verricht die je normaal niet doet. Zodra je vaker dezelfde inspanningen verricht, ontstaat er gewenning. In sporttermen: je bouwt conditie op. Je kunt dan steeds meer hebben. De belastbaarheid neemt toe.
Burn-out
Bij mentale inspanningen is het vaak minder duidelijk. Daar voel je het op den duur als energieverlies. Vaak zijn er niet aanwijsbare oorzaken te benoemen en is het een mix van factoren. Het sluipt er in. Op een gegeven moment is het ‘op’. Veel burn-out gevallen kennen een dergelijke aanloop.
In zo’n situatie is de balans tussen energievragers (vreters) en energiegevers zoek. Je inspanningen kosten meer energie dan dat je er energie van krijgt. Bij het coachen van mensen met een burn-out merk ik vooral de onbalans tussen energievreters en –gevers. Op een of andere manier zijn slachtoffers van een burn-out zich onvoldoende bewust van deze (on)balans. Totdat het te laat is.
Als ik er naar vraag zijn ze achteraf allemaal wel in staat aan te geven dat het al een tijdje ‘niet goed zat’. Maar ook dat ze dachten dat het wel tijdelijk zou zijn. Dat het wel over zou gaan. Dat het alleen maar voor de duur van het project zou zijn, of totdat de zieke collega weer terug komt.
Mis-match
Meer nog merk ik dat de aard van het werk tot energielekken kunnen leiden. Dat mensen werk doen wat ze eigenlijk niet leuk vinden….. En dat maar accepteren, want ja, wat anders? Hoe je ook je best doet elders energie op te bouwen (vakantie, sporten), met een structureel energielek ben je zo weer terug bij ‘af’.
Overigens, voor veel mensen geldt dat positieve aandacht van de omgeving, complimenten, waardering, energiegevers zijn. Voor managers een belangrijk gegeven om medewerkers aan een positief saldo te helpen.
Energiesaldo
Voor iedereen is het belangrijk te weten waar je energie van krijgt en wat je energie kost. Met een eenvoudig hulpmiddel (energiebalans) kun je dat snel ontdekken. Houd gedurende een tijd (week) per dag bij wat je doet. Geef van alle activiteiten die je hebt opgeschreven aan of die je energie geven of vooral energie kosten.
Welke activiteiten geven je energie? Hoeveel procent van je tijd ben je daarmee bezig?
Wat kost je energie en hoeveel tijd besteed je daaraan? Wat is het saldo aan het eind van de week? Hoe kun je tijd, die je in energie kostende activiteiten steekt, verminderen? Wat valt je op aan de soort activiteiten die je energie geven? Waarom geven ze je energie? Wat zegt dat over jou en je kwaliteiten, talenten en wensen? Hoe kun je hier zo goed mogelijk recht aan doen? Wat heb je te doen nu je dit weet?
Actie
Neem je verantwoordelijkheid en gebruik je regelruimte maximaal. Doe er alles aan om een energierijke omgeving te creëren of te versterken. Gebruik deze informatie bijvoorbeeld in functioneringsgesprekken om samen te onderzoeken hoe jouw vitaliteit kan groeien. Dat is immers ook in het belang van de organisatie!