De tijd van groeien en bloeien is weer aangebroken. Als Achterhoeker zie ik weer vooral de maïs op talloze akkers opkomen. Een mooi aspect aan de Achterhoek is het coulisselandschap; afwisselende akkers, bossen, weiden en veel houtwallen tussen de percelen. Langs veel akkers waar maïs opkomt staan prachtige houtwallen, grote bomen die daarmee een flinke schaduw veroorzaken. Gevolg, de maïs die normaal meer dan twee meter hoog wordt blijft daar klein, dun, kort. Een beetje miezerige stengels die niet volledig zijn uitgegroeid.
Talenten
Bij talenten van mensen gaat het net zo. Iedereen krijgt bij de geboorte een groot pakket met mogelijkheden mee. Potentiële kwaliteiten en talenten die zich nog moeten ontwikkelen. Welke zich zullen ontwikkelen hangt natuurlijk af van de aanleg, maar ook voor een belangrijk deel van de omstandigheden. Sommige kinderen ontwikkelen een voorkeur voor lachen een aangepast gedrag om dingen voor elkaar te krijgen, anderen zijn luidruchtiger, huilen en zeuren en krijgen op die manier dingen voor elkaar. Wanneer ze eenmaal een succesvolle methode hebben ontdekt, gaan ze die vaker inzetten. Dat betekent dat die manier steeds gemakkelijker afgaat en het tot een automatisme begint te worden. De omgeving heeft de neiging dit gedrag te typeren als karakter, de persoonlijkheid van het kind: een lief kind, een zeur, een huilebalk, tevreden, stil, druk, etc.
Continuüm
Het mooie van talenten is dat ze een uiterste zijn van een continuüm: bijvoorbeeld tegenover ‘accuraat en precies’ staat ‘creatief’. Wanneer iemand een talent heeft ontwikkeld, omdat dat voortdurend aandacht heeft gekregen (en succesvol was), zie je dat de tegenoverliggende kant vaak minder ontwikkeld is. Je zou kunnen zeggen dat die in de schaduw is gebleven. Dat die te weinig voeding en warmte gekregen, waardoor die kwaliteit achtergebleven is. Iemand durft hier dan niet op te vertrouwen als het nodig is in voorkomende situaties en steeds kiezen voor de eerder gekozen oplossing. Iemand met een voorkeur voor ‘accuraat’ heeft dan de neiging steeds weer te controleren of het klopt, precies aanwijzingen te volgen, en heel systematisch te werken. Vraagt een situatie echt om een creatieve oplossing, een improvisatie, omdat er geen richtlijn, of checklijst is, dan wordt het moeilijk. Dan ontstaat stress en onzekerheid. In dergelijke situaties zou iemand met een creatief vermogen veel gemakkelijker handelen. Maar die heeft vaak juist weer moeite met verplichte voorgeschreven aanwijzingen (recepten).
Persoonlijkheid
Ik geef hier nu een voorbeeld van één drijfveer, orde en structuur, maar onderzoek heeft uitgewezen dat iedereen op wel 22 drijfveren voorkeuren voor een bepaalde kant ontwikkelt. En iedereen is daarin uniek. Geen mens is hetzelfde, ook niet uit één gezin. Het totaal aan ontwikkelde talenten zegt iets over de ‘persona’, de persoonlijkheid die we aan de buitenwereld laten zien. Waar we ons minder bewust van zijn en wat we niet gemakkelijk laten zien zijn juist die minder ontwikkelde talenten. Toch zijn die wel in ons aanwezig. We herkennen die vaak sterk in af te keuren gedrag van anderen. We labelen dat vaak negatief. Even terug naar het eerder gegeven voorbeeld van iemand die accuraat en precies is. Zo iemand zal de neiging hebben ‘creatief’ gedrag van anderen vooral slordig en chaotisch te noemen. Een vorm van afkeuring en veroordeling. Daar wil de accurate persoon niet mee vergeleken worden, waarmee hij die eigenschap verwerpt. Jammer, want dat is iets wat wel in de accurate persoon aanwezig is, anders zou die het niet herkennen. Andersom zal de creatieve persoon de accurate een ‘Pietje precies, een pietlut’ kunnen noemen.
Juist de combinatie van de twee uitersten levert winst op. Soms is het goed nieuwe dingen te ontdekken. Waar de creatieveling steeds weer nieuwe mogelijkheden onderzoekt, kan de accurate ervoor zorgen dat innovaties, nieuwe ideeën worden bewaard en gebruikt.
Samenwerken
Het kennen van je eigen talenten én die van anderen maakt dat er effectiever kan worden samengewerkt. Het komt zelden voor dat een persoon precies alle talenten heeft om bepaalde taken uit te voeren. Effectief samenwerken betekent het bijeenbrengen van verschillende talenten die tot toegevoegde waarde leiden. Samen kom je verder dan alleen!
Een tweede effect is dat men elkaar kan helpen de schaduw op te heffen. Kwaliteiten die voor jou in de schaduw stonden en daarmee zijn achtergebleven, zie je bij de ander werken. Wellicht inspireert dit en leidt dit tot enige ontwikkeling, of minimaal begrip voor die andere kant van het spectrum. Ook goed voor de samenwerking en voor persoonlijke ontwikkeling.
TMA
Dit alles start dus met het in kaart brengen van je talenten. Maar hoe weet je nu welke talenten je hebt? Dit kan heel goed met de TMA. Met dit instrument meet je precies en objectief hoe je op de 22 drijfveren scoort en over welke talenten je beschikt. Wanneer je die deelt met je teamgenoten is de basis gelegd voor een synergetische samenwerking. Een samenwerking waarin iedereen doet waar die goed in is en die het beste in elkaar naar boven haalt. Dan lukt het om met elkaar uit de schaduw te stappen en ontwikkeling op gang te brengen op persoonlijk en op teamniveau.
Maïs kan niet zelf de goede plek opzoeken om volledig uit te groeien. Wij kunnen die stap wel zetten.
Wil je ook maximaal gebruik maken van je talenten? Bel of app gerust, dan kom ik je uitleggen hoe dit voor jou en je organisatie mogelijk is.
Jan Boekestijn 06 44264418.