Doel
Alles wat we doen heeft een doel. Soms zijn we ons heel bewust van die bedoeling, vooral bij gerichte acties, maar vaker ook onbewust. Als je mensen vraagt waarom ze iets doen, moeten ze soms even nadenken, of je hoort bijvoorbeeld iets als: ‘nou, gewoon, dat doe ik altijd’.
Wanneer je dan doorvraagt ligt er soms een belangrijke behoefte achter die mensen met dat gedrag nastreven. Denk aan: aardig gevonden willen worden, geen fouten maken, gezien worden, gemakzucht …..
Werken
Ook werken is een keuze voor gedrag dat een bepaald doel dient. Waarom werken mensen? Een vraag die vaak gesteld wordt is: werk je om te leven, of leef je om te werken? Eigenlijk een mooie vraag die je helpt onderzoeken waarom je eigenlijk werkt.
De van oudsher belangrijkste reden is een financiële. Ik moet in mijn levensonderhoud kunnen voorzien, een dak boven mijn hoofd, brood op de plank en dan wil ik ook nog af en toe op vakantie.
Anderen hoor ik zeggen dat ze werken vanwege de sociale contacten. ‘Thuis komen de vier muren op me af!’ Je voelt je via je collega’s verbonden met een groep. Je hoort erbij, je telt mee. Bovendien kom je op je werk soms interessante(re) mensen tegen….
Weer anderen hoor ik juist als motief noemen de mogelijkheid om je persoonlijk te ontwikkelen. Het werk biedt soms uitdagingen waarin je je kwaliteiten kunt gebruiken, waarin je onvermoede talenten bij jezelf ontdekt en waardoor je persoonlijke groei ervaart.
Er zijn ook mensen die werken vanwege de status. Zeker wanneer ze werk doen, functies hebben, waar anderen tegenop kijken, werkt dat mechanisme. Ik hoor deze mensen vaak vol trots zeggen dat ze (belangrijke functienaam) zijn. Zij identificeren zich met hun rol wat hen belangrijk maakt, of zichtbaar. Vaak ligt hier een behoefte aan erkenning en waardering achter, wat overigens ook een heel legitiem motief is om te werken. Dat je prestaties en resultaten van je werk door anderen worden gewaardeerd voelt prettig en motiveert om te blijven werken.
Sommigen werken juist om maatschappelijk betekenis te hebben. Om een bijdrage te leveren aan een betere wereld. Je doet ertoe. Je ziet dit motief vaak bij vrijwilligerswerk, waar geld geen rol speelt.
Zo spelen er nog wel meer motieven een rol en zullen ook meerdere motieven tegelijk aan het werk zijn. Waarom werk jij? Welke motieven zijn voor jou belangrijk? En komt het werk daar voldoende in tegemoet?
Maslow
Wanneer je dit soort motieven naast de motivatie-piramide van Maslow legt, zie je gemakkelijk overeenkomsten. De theorie van Maslow is dat naarmate lagere behoeften voldoende zijn ingevuld, hogere behoeften belangrijker worden. Hij veronderstelt daarmee impliciet dat het hoogste goed van de mens ‘zelfverwerkelijking’ is. Maximaal je zelf worden. Later is daar nog bijgekomen: ‘zelftrancendentie’, boven jezelf uitstijgen.
Lukt je dit in je huidige werkkring? Lukt het om je medewerkers zo ver te krijgen? Het zou toch mooi zijn wanneer medewerkers maximaal presteren en boven zichzelf uitstijgen. Dat levert mooie resultaten op voor henzelf, maar ook voor de organisatie.
Opdracht voor organisaties
Personeelsbeleid zou in mijn ogen vooral hierop gericht moeten zijn. Hoe vinden en houden we de mensen die maximaal voldoening halen uit hun werk en daarmee maximaal bijdragen aan de organisatiedoelen? Hoe helpen we elkaar (mens en organisatie) naar grote hoogte?
Een mooi begin voor werkgevers is het onderzoeken van wat mensen motiveert en of je als organisatie kunt voldoen aan die behoefte. Of je precies de goede taken en functies weet te creëren voor medewerkers die daardoor het beste uit zichzelf halen.
Jezelf overtreffen
Als je in staat bent dit permanent vorm te geven, dan gaat de piramide van Maslow zelfs voor organisaties werken. Dan stijgt uiteindelijk de organisatie boven zichzelf uit. Ik weet zeker dat klanten dat herkennen en extra waarderen. Dit is wat zij als toegevoegde waarde zullen herkennen.
Wil je weten hoe het je gaat lukken om dit voor elkaar te krijgen? Daar kunnen we het met een kop koffie eens uitgebreid over hebben. Bel of app 06 44264418.
Jan Boekestijn