LEAN Productieverbetering

Productiebedrijven in de maakindustrie worden overspoeld met methoden en technieken die de productie moeten verbeteren, vereenvoudigen, standaardiseren, etc. Afhankelijk van de branche komen methoden en technieken als Six Sigma, JIT, 5S, Theory of Constraints, Verandermanagement, Kaizen, ISO, CMMi en INK langs.

In dit artikel gaan we in op de methoden van Lean Manufacturing en zullen we bespreken hoe deze techniek goed bruikbaar is in het huidige MKB.

De geschiedenis van Lean Manufacturing

Even een stukje historie; Lean Manufacturing (kortweg Lean) is afkomstig uit de Japanse auto-industrie en in de jaren ’70 bedacht en ingevoerd door Toyota. Daar worden aan de “lopende band” auto’s gefabriceerd en iedere stap voegt waarde toe. Om tot de productie van een auto te komen zijn echter heel veel stappen nodig en gaat  de auto langs heel veel verschillende fabricageprocessen. Sommige onderdelen kunnen parallel geproduceerd worden en voor andere onderdelen is het wachten op het voorgaande proces. De auto beweegt zich daarnaast fysiek door de fabriek en aan het einde van het productieproces moet alles bij elkaar gekomen zijn.

Lean gaat over het voorkomen van fouten en het beheersen en effectief doorlopen van de opeenvolgende processen. In de basis kent Lean 3 categorieen die in het Japans met Muri, Mura en Muda aangegeven worden.

Muri; Dit gaat over het overbevragen van mensen of machines. Als een medewerker teveel taken en verantwoordelijkheden heeft in een te korte tijd, vormt dit een barrière voor groei en effectief werken. Door standaardisatie en het splitsen van taken, kan deze overbelasting afnemen. Bij overbelasting van machines kan gekozen worden voor het vergroten van de capaciteit door bijplaatsing.

Mura; Als verschillende activiteiten een verschillende bewerkingstijd kennen, ontstaan er wachttijden. Door de bewerkingen op te knippen in kleinere delen en qua bewerkingstijd op elkaar af te stemmen, nemen wachttijden af en kan variatie in vraag beter worden opgevangen. Hier kennen we de term Takttijd (standaardtijd van een gemiddelde productiestap) die in feite het “productieritme” bepaalt.

Muda; Dit gaat over verspilling en kent 7 vormen.

1. Defecten, (half) fabrikaat dat niet aan de gestelde eisen voldoet
2. Overproductie, meer produceren dan gevraagd
3. Transport, aanvoer en afvoer van materialen, producten en halffabrikaat
4. Wachten, wachten op een voorliggende processtap die nog niet afgerond is
5. Opslag, opslag van goederen, productiemiddelen, voorraden, etc
6. Bewegingen en verplaatsingen, halffabricaat van de ene productiestap naar de volgende bewegen
7. Meer doen dan nodig is,

Tegenwoordig wordt daar ook vaak nog een 8ste vorm aan toegevoegd:

• Onbenutte creativiteit en capaciteit.

Hoe ziet een ideale Lean omgeving er uit?

In de ideale wereld volgens Lean zijn alle processtappen die nodig zijn om het “product” te maken, even lang. Dit kan betekenen dat er voor arbeids- of machine-intensieve stappen extra mankracht of machines ingezet zijn.

Volgens Lean wordt iedere processtap op het juiste moment voorzien van de benodigde productiemiddelen in de juiste hoeveelheid en de juiste kwaliteit en zijn er dus geen voorraden bij de machines.

De totale productielijn is gevuld en staat klaar om te leveren. Als de klant een product afneemt, ontstaat er aan de achterkant ruimte en wordt die opgevuld door het daarvoor liggend proces. De ruimte die in het voorliggende proces ontstaat, wordt weer gevuld door het daarvoor geplaatste proces en hiermee ontstaat een “trein” van activiteiten door de hele fabriek. Zo ontstaat een productie Pull of Vraaggestuurde productie. De snelheid waarmee eindproducten van de “band” rollen heet de Takttijd.

Lean en het MKB

Het MKB is natuurlijk geen autofabrikant, maar toch zijn de principes van Lean goed toepasbaar. Overal waar mensen en machines met elkaar samenwerken en gezamenlijk een proces vormen, liggen bedreigingen als verspilling (Muda) op de loer. Daarnaast kent het MKB hoogstwaarschijnlijk de gevolgen van “Muri” waarbij (te) veel op de schouders van enkele medewerkers ligt.

Werken volgens Lean Manufacturing vereist een investering in tijd en geld. De meest gebruikte methode is om te beginnen met het kijken naar verspillingen (Waste) en het gehele proces te onderzoeken op de 7 vormen van deze verspilling. Sommige verspillingen zijn goedkoop op te lossen en andere vereisen een extra investering.

Wat brengt Lean me?

Voorwaarde voor het werken volgens Lean is dat er wel een herhaalbaar proces is. Als u iedere dag compleet wat anders doet, is Lean niks voor u. Als u echter een (productie)bedrijf hebt waar terugkerende activiteiten plaatsvinden kan Lean een belangrijk hulpmiddel zijn. Werken volgens Lean zal een afname van de faalkosten (lees hierover elders op de site) laten zien, door standaardisatie neemt de foutmarge af, door introduceren van technieken als Just in Time, nemen werkvoorraden en magazijn af (minder m2 noodzakelijk), door herschikken van machines nemen bewegingen af, door het werken met standaardprocedures (procedure= vooraf genomen beslissing) nemen beslistijden en daarmee wachttijden af.

Het is een fabel dat werken volgens Lean alleen voorbehouden is voor de maakindustrie. Ook daar waar mensen met elkaar samenwerken (bijvoorbeeld in de zorg en financiële instellingen) heeft het werken volgens Lean z’n toegevoegde waarde bewezen.

Fernando Estarippa, Business Analist