Waarom verandering nodig is
Om verschillende redenen willen of moeten organisaties veranderen. Dat is in de huidige tijd voor veel bedrijven en organisaties actueel als gevolg van de (post) Corona gevolgen. Daarnaast bestaat de structurele noodzaak om voortdurend aan te passen aan veranderende markten en klantvragen. Daarom spreken wij ook liever over verbetering dan over verandering.
Veranderen of verbeteren moet naar onze mening nooit een doel op zich zijn, maar is wel nodig in de permanente zoektocht naar ‘toegevoegde waarde’. In de metaforische keten van fabrikant tot klant, moet immers elke schakel in die keten waarde toevoegen om als bedrijf of organisatie bestaansrecht te houden. Bedrijven of organisaties die daar geen aandacht aan geven, hebben hun langste tijd gehad!
Bepalen wat er moet verbeteren
Als ambitieuze organisaties er eenmaal van doordrongen zijn dat er verbetering nodig is, dan wordt vaak alles ter discussie gesteld. Dit wellicht vanuit het besef, dat je het maar beter goed dan half kunt doen. Op zich valt er niets tegen die gedachte in te brengen. Wij zien dat veel verbeterprojecten falen, omdat plotseling alles moet veranderen, met als gevolg dat het draagvlak daarvoor bij betrokkenen afneemt. Bij verbeteringen moet je immers bereid zijn om bestaande gewoontes en lopende processen ter discussie te stellen. Je moet misschien opgeven waar je vertrouwd mee bent, terwijl je nog niet weet wat je ervoor terugkrijgt. Het is in dat kader makkelijk om te zeggen dat je moet focussen, maar doe dat maar eens, terwijl je je bedrijf draaiende moet houden; de metaforische trein moet immers blijven rijden.
Ontdekken wat de noodzakelijke kern van de verbetering is
Als je eenmaal in de verbetermodus zit, is het van belang om hoofd- van bijzaken te scheiden. Weer zo’n open deur, waar iedereen het mee eens zal zijn, maar doe dat maar eens. De mensen binnen je bedrijf of organisatie hebben immers allemaal hun drijfveren en redenen waarom ze de dingen vooral doen zoals zij ze doen. Sterker nog, waarom ze daar niet graag verandering in willen aanbrengen.
Voor veranderingen of verbeteringen is volgens Kotter als eerste stap nodig dat er urgentiebesef is. Anders gezegd: welk gevaar dreigt er als we de dingen blijven doen zoals we het tot nu toe deden?
Het gevaar van kokerdenken.
Als mensen binnen een bedrijf of organisatie al langere tijd, soms al jaren, samenwerken, bestaat het gevaar dat men de dagelijkse gang van zaken als de enige juiste is gaan beschouwen. Helaas vind je daar niet de antwoorden op de vraag hoe, of waarheen je moet veranderen. Je zou ‘afstand moeten nemen’ van het werk of de processen. Out of the box denken is niet makkelijk, sterker nog, niet iedereen kan dat. In bedrijven of organisaties waarin dit aan de orde is worden opmerkingen gehoord als:
- ‘Dat hebben we al eerder geprobeerd, maar heeft tot niets geleid’, of
- ‘Ja, ik wil wel maar <naam van een persoon> werkt daar niet aan mee’, of
- ‘Dat zal allemaal wel maar dat gaat bij ons echt niet werken’.
Als je opmerkingen in deze trant hoort, dan is er werk aan de winkel.
Het ontdekken van de kern van verbeteren
Om snel tot de kern van verandering te komen, helpt het om tegenspraak op MT-niveau te hebben. Als je dat nog niet hebt hoef je je niet te schamen, je MT vormt geen uitzondering. Het vraagt best veel tijd om met je bestaande MT het vereiste niveau van respectvolle tegenspraak te organiseren. Die tijd heb je wellicht niet, maar kan wel onderdeel van je verbetertraject zijn.
Om toch snel tot die kern te komen, om als organisatie het laaghangende fruit te kunnen plukken, kun je maar beter mensen buiten het bedrijf of organisatie betrekken.
Symion maakt dat concreet in de beproefde ‘Samen ondernemen’ aanpak.
Zie https://symion.nl/samen-ondernemen/
In deze aanpak leiden we binnen een bedrijf of organisatie op directieniveau een klankbordsessie, waarin we tot de kern komen van de gewenste verandering in de context van de organisatie. Mede daarop gebaseerd wordt met het directieteam een verbetertraject opgezet, die recht doet aan alle relevante aspecten:
- Focus op laag hangend fruit
- De trein moet blijven rijden
- Het belangrijkste eerst
- Samen ondernemen
- Samen sterk staan
Bel of mail voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak.
Alex Janssen, ‘tegenspreker’